Newsletter Νοέμβριος 2025

Γειά σας! Διαβάζετε το newsletter της Περιβαλλοντικής Οργάνωσης για την Άγρια Ζωή και τη Φύση "Καλλιστώ" για τον Νοέμβριο του 2025. Μέσα από το newsletter μας επιχειρούμε να σας ενημερώσουμε συνοπτικά για την δραστηριότητα μας τον μήνα που προηγήθηκε.

Στην πόλη της Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε (10,11,12 Νοεμβρίου 2025) η διετής συνάντηση της ομάδας επιστημόνων του Large Carnivore Initiative for Europe (Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για τα Μεγάλα Σαρκοφάγα), το οποίο αποτελεί εξειδικευμένη ομάδα της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN/Species Survival Committee), και απαρτίζεται από ειδικούς επιστήμονες από όλες τις χώρες της Ευρώπης.



Τα θέματα συζήτησης επικεντρώθηκαν στην κατάσταση που διαμορφώνεται σε σχέση με τα Μεγάλα Σαρκοφάγα στην Ευρώπη, ενώ κατά την ολοκλήρωση της τριήμερης συνάντησης διαμορφώθηκε κείμενο με τις επιστημονικές τους θέσεις, συμπεράσματα και προτάσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στην Περιβαλλοντική Οργάνωση “Καλλιστώ” είμαστε πολύ χαρούμενοι/ες που φιλοξενήσαμε αυτή τη σημαντική επιστημονική συνάντηση στην πόλη της Θεσσαλονίκης.

Οι οικολογικοί διάδρομοι ως μέσο προστασίας της άγριας ζωής

Το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών (ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ) και την Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Άγρια Ζωή και τη Φύση «Καλλιστώ» έχει ξεκινήσει ένα έργο για τη χαρτογράφηση των οικολογικών διαδρόμων, εστιάζοντας στον πληθυσμό του κόκκινου ελαφιού (Cervus elaphus) στην Πάρνηθα, το μοναδικό μέρος της Αττικής όπου επιβιώνει το εμβληματικό αυτό είδος και ένα από τα δυο μόλις στην Ελλάδα με φυσικούς πληθυσμούς.



Η γεωγραφική αυτή απομόνωση καθιστά το κόκκινο ελάφι ιδιαίτερα ευάλωτο, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο εξαφάνισής του μέσα στα επόμενα χρόνια. Για τον λόγο αυτό η εδραίωση αναπαραγόμενων πληθυσμών του είδους και στα γύρω βουνά της Αττικής και Βοιωτίας εκτός της Πάρνηθας είναι κρίσιμη για την επιβίωσή του. Παρόλο που ο πληθυσμός του ελαφιού έχει τη δυναμική να τα καταφέρει, καθώς πρόκειται για προσαρμοστικό είδος, φαίνεται να χρειάζεται βοήθεια καθώς κάτι τέτοιο δεν έχει εξασφαλισθεί μέχρι στιγμής.



Οι οικολογικοί διάδρομοι είναι οι εκείνες οι περιοχές που δρουν ως “φυσικές γέφυρες” και επιτρέπουν ή διευκολύνουν τα άγρια ζώα να κινούνται με ασφάλεια μέσα σε κατακερματισμένα από την ανθρώπινη δραστηριότητα τοπία. Μπορεί να είναι ποτάμια, ρέματα, δασικές ζώνες, παραλίες, θαλάσσιες οδοί, αλλά και ευρύτερες φυσικές περιοχές που παρέχουν τους κατάλληλους βιοτόπους για τα είδη. Χωρίς αυτούς, πολλά είδη απομονώνονται, γίνονται ευάλωτα σε κινδύνους και αυξάνεται ο κίνδυνος οι πληθυσμοί τους να μειώνονται ή ακόμη και να εξαφανιστούν.

CONSERVE CONNECT: Διατήρηση της οικολογικής συνδεσιμότητας μέσα από την παροχή πόσιμου νερού

Η Καλλιστώ συμμετέχει ως βασικός εταίρος στο έργο Phase II: Connectivity Conservation Initiative for Fresh Drinking Water, μια πρωτοβουλία που στοχεύει στη διατήρηση της οικολογικής συνδεσιμότητας για τον λύκο και την καφέ αρκούδα, με έμφαση στη διασφάλιση της παροχής πόσιμου νερού σε ορεινές περιοχές της Ηπείρου.



Στο έργο, που ξεκίνησε το 2025, συμμετέχουν ως εταίροι η οργάνωση Μπουλούκι και η Καλλιστώ. Η συνεργασία επικεντρώνεται στη μελέτη και αποκατάσταση των κρίσιμων οικολογικών διαδρόμων της περιοχής των Μαστοροχωρίων (Σμόλικας – Κάμενικ), καθώς και στην ενεργή συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων μέσω της Τοπικής Ομάδας Δράσης.



Το έργο επικεντρώνεται στη διατήρηση της οικολογικής συνδεσιμότητας μεταξύ προστατευόμενων και μη προστατευόμενων περιοχών ώστε τα μεγάλα σαρκοφάγα να μπορούν να κινούνται ελεύθερα και να έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό, ενισχύοντας την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Παράλληλα, στόχος είναι η ενδυνάμωση των τοπικών κοινοτήτων, η βελτίωση των όρων συνύπαρξής τους με τα μεγάλα σαρκοφάγα και η ενίσχυση της συμμετοχής τους σε δράσεις για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τη διατήρηση της συνδεσιμότητας.

Αποτρόπαιο έγκλημα θανάτωσης και μεταθανάτιας κακοποίησης αρκούδας

Μπροστά σε ένα αποτρόπαιο θέαμα βρέθηκε υπάλληλος του Δασαρχείου Δράμας το πρωί της Τετάρτης 12 Νοεμβρίου 2025, όταν εντόπισε σε ορεινή περιοχή του Λιβαδερού Δράμας, νεκρή αποκεφαλισμένη αρκούδα, η οποία έφερε τραύματα από πυροβόλο όπλο.



Άμεσα ενημερώθηκαν το Δασαρχείο Δράμας, η Περιβαλλοντική Οργάνωση “Καλλιστώ” και ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), στο πλαίσιο της θεσμοθετημένης λειτουργίας της Ομάδας Άμεσης Επέμβασης για την Αρκούδα στην περιοχή.



Για το συγκεκριμένο περιστατικό έχει ήδη σχηματιστεί δικογραφία και έχει ξεκινήσει προανάκριση από τις αρχές, για τον εντοπισμό των δραστών.

Όπως προέκυψε από τη νεκροψία που διενεργήθηκε, το ζώο φέρει δύο τραύματα από σφαίρες πυροβόλου όπλου, ένα στη ράχη και ένα στον μηρό. Σύμφωνα με τη νεκροψία, σε συνέχεια των πυροβολισμών, οι θύτες αποκεφάλισαν τη νεαρή αρσενική αρκούδα.



Η θανάτωση ή ο τραυματισμός αρκούδας αποτελούν εγκληματικές πράξεις, οι οποίες διώκονται ποινικά. Η αρκούδα στην Ελλάδα είναι ένα απόλυτα προστατευόμενο είδος, σύμφωνα με την ελληνική και τη διεθνή νομοθεσία. Το είδος, καθώς και ο βιότοπός του, προστατεύονται από τον Δασικό Κώδικα, αλλά και από την Οδηγία για τους Οικοτόπους (92/43/ΕΕ), τη συνθήκη της Βέρνης και τη συνθήκη της Ουάσινγκτον (CITES). Σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των απειλούμενων ζώων της Ελλάδας (2009), η αρκούδα ταξινομείται στα Κινδυνεύοντα Είδη!



Για το θέμα μίλησε στην τηλεόραση του Mega και στην τηλεόραση της ΕΡΤ3 ο Γενικός Συντονιστής της Καλλιστώς, Σπύρος Ψαρούδας:

Συμμετοχή στην ημερίδα του 2ου Μαθητικού Διαγωνισμού «Η Φύση Γύρω μας και Μέσα μας»

Στην ημερίδα του 2ου Μαθητικού Διαγωνισμού «Η Φύση Γύρω μας και Μέσα μας» που διοργάνωσε η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης συμμετείχε η Περιβαλλοντική Οργάνωση “Καλλιστώ” τη Δευτέρα 10 Νοεμβρίου 2025.



Κατά τη διάρκεια της ημερίδας είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε για τη σημασία της διασυνοριακής συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια στο πλαίσιο του έργου TBBC και την προστασία της καφέ αρκούδας. Με τη συμμετοχή 112 μαθητών/τριών και 29 εκπαιδευτικών, συζητήσαμε για τη συνύπαρξη ανθρώπου και άγριας ζωής και την ανάγκη διασυνοριακών συνεργασιών.



Η ημερίδα αποτέλεσε έναν υπέροχο χώρο ανταλλαγής γνώσης, ιδεών και έμπνευσης για τη φύση και την προστασία της μεταξύ μαθητών/τριών, εκπαιδευτικών και οργανισμών όπως η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, η Καλλιστώ, ο ΟΦΥΠΕΚΑ και το WWF Ελλάς.

Καθώς η συζήτηση για τη συνύπαρξη ανθρώπων, παραγωγικών ζώων και μεγάλων σαρκοφάγων ενισχύεται σε όλη την Ευρώπη, το έργο CoCo συνεχίζει να προωθεί συνεργατικές προσεγγίσεις σε ποικίλα τοπία. Αυτό το καλοκαίρι, η Βιοτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου της Λιουμπλιάνα (BF-UL) ανέλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο στην υλοποίηση του έργου στη Σλοβενία, με το Τμήμα Βιολογίας και το Τμήμα Ζωοτεχνίας να συνεργάζονται για την εμβάθυνση της κατανόησης της σχέσης μεταξύ κτηνοτροφίας και άγριας ζωής.



Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η ομάδα του BF-UL δραστηριοποιήθηκε στη Δειναρική περιοχή, εστιάζοντας στους δήμους Pivka, Postojna και Ilirska Bistrica. Οι ερευνητές επισκέφθηκαν 101 τοπικές φάρμες, συζητώντας άμεσα με τους αγρότες για τις καθημερινές πρακτικές τους, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και τις απόψεις τους σχετικά με τη συνύπαρξη με τα μεγάλα σαρκοφάγα. Ο ανοικτός και εποικοδομητικός διάλογος με τους αγρότες υπήρξε καθοριστικός για τη συλλογή γνώσεων που θα διαμορφώσουν μελλοντικές λύσεις.

Κοινή ανακοίνωση περιβαλλοντικών οργανώσεων σχετικά με τις εργασίες διάνοιξης δρόμου στον Γράμμο

Την έντονη ανησυχία μας για τις πρόσφατες εργασίες διάνοιξης ή βελτίωσης δρόμου που πραγματοποιούνται στις κορυφές του όρους Γράμμου, σε περιοχή ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 (Ειδική Ζώνη Διατήρησης και Ζώνη Ειδικής Προστασίας με κωδικό GR1320003 – “Κορυφές Όρους Γράμμος”) εκφράσαμε στις 7 Νοεμβρίου με κοινή μας ανακοίνωση έξι Περιβαλλοντικές Οργανώσεις.



Η περιοχή του Γράμμου αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ορεινά οικοσυστήματα της χώρας, με ιδιαίτερη οικολογική, γεωμορφολογική και πολιτισμική αξία. Παράλληλα, χαρακτηρίζεται από πλούσια βιοποικιλότητα, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη διατήρηση της άγριας ζωής και των οικοσυστημάτων της Πίνδου.



Με την κοινή μας ανακοίνωση καλούμε τις αρμόδιες αρχές να διασφαλίσουν την πλήρη διερεύνηση του ζητήματος, τη διαφάνεια στην ενημέρωση των πολιτών και την προστασία ενός από τα τελευταία ορεινά οικοσυστήματα της χώρας που παραμένουν ως επί το πλείστον αδιατάρακτα.

Κοινό Δελτίο Τύπου: Μην τους κόβεις τα φτερά

Για μια ακόμη φορά, δεν εκδικάστηκε η αίτησης ακύρωσης της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) για την κατασκευή του Αιολικού Σταθμού Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΣΠΗΕ) στη θέση “Πρόμαχος” στο όρος Βέρνον (Βίτσι) που κατέθεσαν πριν από 2 ακριβώς χρόνια η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τον Άνθρωπο και τη Φύση (MedINA). Η δικάσιμος που είχε οριστεί για τις 19 Νοεμβρίου 2025, ύστερα και από προηγούμενες αναβολές, αναβλήθηκε ξανά.



Από το καλοκαίρι του 2024, οι προσφεύγουσες οργανώσεις έχουν καταθέσει και αίτηση αναστολής της ισχύος της ΑΕΠΟ, η οποία παραμένει επίσης εκκρεμής.



Η υπόθεση αφορά έργο ΑΣΠΗΕ το οποίο έχει εγκριθεί και σχεδιάζεται να κατασκευαστεί σε βουνοκορφές που αποτελούν βασικό διάδρομο διέλευσης πελεκάνων, χωρίς ποτέ να εξεταστούν ουσιαστικά οι πιθανές επιπτώσεις του στην ορνιθοπανίδα.



Η υπόθεση του Προμάχου αντικατοπτρίζει, δυστυχώς, μια ευρύτερη πραγματικότητα που επικρατεί στη χώρα μας. Μια πραγματικότητα με ανεπαρκή χωροταξικό σχεδιασμό για την ανάπτυξη ΑΠΕ, με ανεπαρκή Περιβαλλοντική Διοίκηση που αδυνατεί να αξιολογήσει ορθά τα επιστημονικά δεδομένα που έρχονται ενώπιόν της, και με Δικαιοσύνη που καθυστερεί συστηματικά και για χρόνια να επιλύσει τις διαφορές που μοιραία προκύπτουν.

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το crowdfunding για την ακύρωση ΑΣΠΗΕ στα Χάσια Όρη στην Πίνδο

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε μέσα σε μόλις δέκα ημέρες η καμπάνια crowdfunding για την συγκέντρωση του απαιτούμενου ποσού για τα δικαστικά έξοδα που απαιτούνται για την ακύρωση των αιολικών σταθμών “Ξηρόκαμπος 54MW” και “Μύτικας 18,6ΜW”!

Η άμεση κινητοποίηση δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων που μοιράστηκαν τις πληροφορίες για το τι συμβαίνει στα χωριά της Πίνδου, μετά και την ανταπόκριση των 11 καλλιτεχνών που μίλησαν στο σχετικό βίντεο της καμπάνιας, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο να ακουστεί η “φωνή” των κατοίκων, των τοπικών φορέων και των περιβαλλοντικών οργανώσεων και να συγκεντρωθεί άμεσα το απαιτούμενο ποσό.

Υπενθυμίζεται πως η Περιβαλλοντική Οργάνωση “Καλλιστώ” συνεργάζεται με τους τοπικούς Φορείς και Συλλόγους των κατοίκων της περιοχής, συμμετέχοντας σε δικαστικές προσφυγές και νομικές ενέργειες, ενάντια στην κατασκευή των συγκεκριμένων αιολικών σταθμών στις θέσεις “Ξηρόκαμπος” και “Μύτικας” (Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων), οι οποίοι αποτελούν ένα ενιαίο έργο το οποίο θα αλλοιώσει το φυσικό περιβάλλον της περιοχής, προκαλώντας σημαντική περιβαλλοντική καταστροφή και στην βιοποικιλότητα της περιοχής. Επιπρόσθετα, το έργο χωροθετείται σε περιοχές στις οποίες υπάρχει μόνιμος πληθυσμός του είδους «καφέ αρκούδα» (Ursus arctos), είδος με μεγάλο ζωτικό χώρο, ενώ ακόμη η υλοποίηση του έργου θα επιφέρει σημαντική και ανεπανόρθωτη βλάβη στο ευαίσθητο ορεινό ορεινό οικοσύστημα του ορεινού όγκου των Χασίων.

Σημειώνεται ότι η εγκατάσταση του έργου εμπίπτει εντός της περιοχής υλοποίησης του ευρωπαϊκού έργου LIFE Bear-Smart Corridors. Ένας από τους κύριους στόχους/αξονες του συγκεκριμένου έργου είναι η διατήρηση της λειτουργικότητας των συνδετικών ζωνών κατανομής και πληθυσμού καφέ αρκούδας (Ursus arctos) στην περιοχή των Δ. Μετεώρων και Δ. Τρικάλων. Η χωροθέτηση των συγκεκριμένων έργων θα υπονομεύσει την λειτουργικότητα του συνδετικού διαδρόμου των δύο υποπληθυσμών αρκούδας στην ευρύτερη περιοχή καθώς επίσης και το φυσικό ρέυμα επαναποίκησης του είδους προς πιο ανατολικούς τομείς του ορεινού όγκου των Χασίων-Αντιχασίων. Ουσιαστικά δηλαδή ο σχεδιαζόμενος ΑΣΠΗΕ αντιβαίνει πλήρως στους στρατηγικούς στόχους του προαναφερόμενου έργου LIFE.



Δείτε το βίντεο της καμπάνιας:

Επιμέλεια Newsletter:



Ιάσων Μπάντιος,

Δημοσιογράφος, Υπεύθυνος Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας

«Καλλιστώ»

Email: [email protected]